Phương trình quan trọng và bài tập về Vinylaxetilen – VOH

Nguồn gốc vinylaxetilen

Ankin là những hợp chất hidrocacbon mạch hở trong phân tử có một liên kết ba C≡C. Trong các các hợp chất chứa liên kết ba, axetilen có công thức H-C≡C-H là ankin đơn giản nhất.

Bạn Đang Xem: Phương trình quan trọng và bài tập về Vinylaxetilen – VOH

Khi ta cho hai phân tử axetilen cộng hợp với nhau bằng phản ứng Đime hóa với chất xúc tác là NH2Cl, CuCl ở nhiệt độ cao tạo thành một chất mới tên gọi vinylaxetilen: CH2=CH-C-C≡H (C4H4)(trong đó gốc CH2=CH- gọi là 1-ethenyl , hoặc vinyl) còn axetilen là các gọi tên của nhóm hidrocacbon chứa liên kết 3.

Các phương trình hóa học của vinylaxetilen

Phản ứng cháy

Giống như các hidrocacbon khác thì vinylaxetilen cũng bị oxi hóa hoàn toàn thành CO2 và H2O

CH2=CH-C≡CH + 5O2 →to 4CO2 + 2H2O

Các phương trình hóa học của vinylaxetilen với H2 ,Br2, AgNO3 , KMnO4 , HCl.

Ta thấy trong công thức phân tử axetilen có liên kết ba và cả liên kết đôi, với cấu tạo như vậy nó sẽ thể hiện tính chất như những phân tử có liên kết bội khác như phản ứng cộng với H2, HCl hay phản ứng với AgNO3, KMnO4,..

Phản ứng với Br2

CH2=CH-C≡CH + 3Br2 → CH2Br-CHBr-CBr2-CHBr2

Phản ứng cộng H2

CH2CHCCH + H2 → CH2CHCHCH2

Dường như còn có thể cộng tiếp &o nối đôi còn lại hoặc có thể cộng hoàn toàn

CH2CHCCH + 3H2 →CH3CH2CH2CH3 (butan)

Phản ứng cộng HCl

CH≡C-CH=CH2 + 2HCl →CH2=CCl-CHCl-CH3

Xem Thêm : TinyURL là gì? Hướng dẫn rút gọn link chỉ &i bước đơn giản

Phản ứng này viết theo tỉ lệ mol 1:2

Ngoài ra còn có thể cộng tiếp &o nối đôi còn lại, tuân theo quy tắc MacCopnhiCop: phần dương của tác nhân tấn công &o C mang nối đôi chứa nhiều Hidro hơn.

CH2=CCl-CHCl-CH3 +Br2→CH3-CCl2-CHCl-CH3

Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn

Vinylaxetilen làm mất màu dung dịch thuốc tím KmnO4

3CH2CHCCH + 2KMNO4 + 4H2O →6CH2CHO + 2MnO2 + 2KOH

Phản ứng thế bằng ion kim loại bạc

9CH2CHCCH + 12AgNO3 + 16NH3 → 12AgCCHCH2 + 12NH4NO3

Phản ứng điều chế vinylaxetilen

Khi cho axtilen tham gia phản ứng đime ta được vinylaxetilen :2CH≡CH→CuCl,NH2Cl,100toC CH2=CH−C≡CH đđđđđđđđCH2=CH−C≡CH+H2→ CH2=CH−CH=CH2 (đivinyl)

Bài tập về vinylaxetilen

Câu 1: Nung nóng hỗn hợp X gồm 0,2 mol vinylaxetilen và 0,2 mol H2 với xúc tác Ni thu được hỗn hợp Y có tỉ khối hơi so với H2 là 21,6. Hỗn hợp Y làm mất màâm u đa m gam brom trong CCl4, Giá trị của m là:

Hướng áp điệu:

CH2=CH−C≡CH+H2→ CH2=CH−CH=CH2 CH2=CH−CH=CH2 +H2→ CH3-CH2−CH2-CH3 mY = mX = 10,8gmY = 43,2g → nY = 0,25molảứảứảứảứảứảứảứảứnH2 phản ứng = nX – nY = 0,15molBảo toàn liên kết pi:ảứảứảứảứảứảứảứảứ3nC4H4 = nH2 phản ứng + nBr2→ nBr2 = 0,45 mol→mBr2 = 72 gam

Câu 2 : Hỗn hợp khí X gồm 0,3mol H2 và 0,1 mol vinylaxetilen. Nung X 1 thời gian với xúc tác Ni thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với không khí là 1. Nếu cho toàn bộ Y sục từ từ &o dung dịch brom (dư) thì có m gam brom tham gia phản ứng.

Xem Thêm : Tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Hồ Xuân Hương

Hướng áp điệu: tương tự câu trên, ta có

CH2=CH−C≡CH+H2→ CH2=CH−CH=CH2

CH2=CH−CH=CH2 +H2→ CH3-CH2−CH2-CH3

mY = mX = 5,8g

mY = 29g → nY = 0,2mol

ảứảứảứảứảứảứảứảứnH2 phản ứng = nX – nY = 0,2 mol

Bảo toàn liên kết pi:

ảứảứảứảứảứảứảứảứ3nC4H4 = nH2 phản ứng + nBr2

→ nBr2 = 0,6 mol

→ mBr2 = 96 g

Vinylaxetilen là hidrocacbon có công thức đặc biệt khi vừa chứa liên kết đôi vừa chứa liên kết ba trong phân tử, vì thế nó thể hiện tính chất gần giống với ankin, lại gần giống anken, phản ứng với H2, AgNO3, KMnO4, HCl. Hi vọng qua bài viết các bạn có thể hiểu thêm tính chất của vinylaxetilen và giúp ích được trong việc giải bài tập hữu cơ.