Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay

1. Dàn bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè:

1.1. Mở bài:

Giới thiệu về tác giả Nguyễn Trãi: Nguyễn Trãi là một trong những cây đại cổ thụ của nền vhọc hành trung đại Việt Nam, đã góp &o kho tàng vhọc tập trung đại Việt Nam nhiều tác phẩm bằng cả chữ Hán và chữ Nấp ủ

Bạn Đang Xem: Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi siêu hay

Giới thiệu về tập Quốc âm thi tập: tác phẩm chữ Nôm xuất sắc của Nguyễn Trãi. Với thể thơ Đường luật được sử dụng thuần thục như thể thơ dân tộc, tập thơ đã vẽ nên chân dung, con người yêu nước, thương dân của Nguyễn Trãi.

Giới thiệu đôi nét nổi bật về bài thơ “Cảnh ngày hè”: bài số 43 trong số 61 bài của mục Bảo kính cảnh giới trong Quốc âm thi tập là một trong số những bài thơ tiêu biểu nhất của Nguyễn Trãi.

1.2. Thân bài:

Sáu câu thơ đầu: bức họa đồ thiên nhiên và cuộc sống

– Câu thơ thứ nhất cảnh ngộ đặc biệt của tác giả

– bức họa đồ thiên nhiên, cảnh vật

Bức Ảnh đặc trưng của thiên nhiên, cảnh vật lúc &o hè: hòe lục, thạch lựu hiên, hồng liên trì

Sử dụng động từ mạnh gợi nên sức sống căng tràn của cảnh vật: đùn đùn, phun, tiễn

– bức họa đồ cuộc sống: tác phẩm đã dùng thính giác mà cảm thụ cuộc sống rồi lấy âm nhạc đó tái tạo 1 cách sinh động và chân thật bức họa đồ cuộc sống

Lao xao chợ cá: âm thanh gần gũi, gợi nên sự sống của con người

Xem Thêm : Từ ghép là gì? Có mấy loại từ ghép? – Luật Hoàng Phi

Dắng dỏi cầm ve: âm thanh đặc trưng của mùa hè, gợi nên sự rộn rã, tươi vui

=> Từ sự cảm nhận phong phú của đầy đủ các giác quan, sự sáng tạo trong việc cảm nhận cùng ái tình thiên nhiên mãnh liệt, tác giả đã phác hoạ lên tấm chân dung thiên nhiên và cuộc sống ngày hè với mọi sắc màu, đường nét, thanh âm giản dị nhưng vẫn căng tràn sự sống.

Hai câu thơ còn lại: Vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ

Ông ước mình có cây đàn của vua Ngu Thuấn để cầu mong cho “dân giàu đủ”.

Với việc mượn Bức Ảnh cây đàn của vua Ngu Thuấn để tự răn chính bản thân mình đã cho chúng ta thấy được tư tưởng, chí hướng cao cả của Nguyễn Trãi luôn khao khát đem tài trí để góp phần thực hiện tư tưởng nhân nghĩa yêu nước thương dân hết lòng vì cuộc sống ấm no của nhân dân.

1.3. Kết bài:

khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ: sử dụng thể thơ Đường luật, Bức Ảnh thơ độc đáo đã cho chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp của bức họa cảnh ngày hè. Đặc biệt, qua đó giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi – một tình ái thiên nhiên sâu sắc, một tấm lòng trọn đời lo cho dân cho nước.

tham khảo thêm: Mở bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc hay nhất

2. Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi:

Nguyễn Trãi là một đại thi hào của dân tộc Việt Nam. Thơ của ông mang đậm phong thái chững chạc khoan thai, một lòng yêu quê hương đất nước. Ông đã để lại cho đời, cho người rất nhiều tác phẩm mang lại giá trị nhân văn vô cùng sâu sắc. Nếu như Bình Ngô đại cáo toát lên lòng nhiệt huyết và tự tôn dân tộc thì Cảnh ngày hè lại đưa chúng ta trở về với mảnh đất tâm hồn, tình ái thiên nhiên của nhà thơ. Mà ở đó ta sẽ gặp gỡ gỡ một bức họa thiên nhiên mới mẻ, sinh động, giàu sức sống nội lực toát ra từ chính cảnh vật. Điều khiến bài thơ trở nên độc đáo là ở chỗ, bức hoạ khung cảnh ngày hè được hoà trộn bởi các đường nét mới lạ đương đại và giàu tính sống hoang sơ của cuộc sống thường ngày – điều rất hiếm hoi trong văn chương Việt Nam, cùng với chất liệu truyền thống của một mùa hè đã đi sâu &o tác phẩm, qua đó khiến tập thơ ghi lại dấu ấn riêng biệt của hồn thơ Nguyễn Trãi.

mở đầu bài thơ tác giả Nguyễn Trãi đã đưa chúng ta hoà nhập với bức họa thiên nhiên quen thuộc, nhưng cũng không kém phần rực rỡ:

“Rồi hóng mát thuở ngày trường

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương

Xem Thêm : CPU-Z – Kiểm tra thông tin phần cứng máy tính – Download.com.vn

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương”

Nguyễn Trãi là một bậc công thần của dân tộc mang vác trên vai gánh nặng chính sự, quốc sự thì bức ảnh Nguyễn Trãi trong câu thơ đầu này quả thực mang lại cho chúng ta một chút mới mẻ và lạ lẫm. Hình ảnh “Rồi hóng mát thuở ngày trường” cho người đọc thấy một tâm thế khác của Nguyễn Trãi, ông phải chăng đã tạm gác việc triều chính, thế sự nhiễu nhương sang một bên, tạm lánh đục về trong, sống đời sống của một hiền nhân thanh cao không vướng bụi hồng. Câu thơ mở màn chỉ vỏn vẹn sáu chữ nhưng cho người đọc thấy rõ hoàn cảnh, thời gian, địa điểm và tâm trạng của nhà thơ. Trong khung cảnh đó tâm hồn của một người thi sĩ, tình ái thiên nhiên trong thi nhân đã khiến những cảnh sắc thiên nhiên vốn thân thuộc, bình dị trở nên mơn mởn đầy sức sống. Dưới ngòi bút đầy nhân kiệt của Nguyễn Trãi khung đã vẽ nên trước mắt chúng ta một khung cảnh thiên nhiên rực rỡ đầy màu sắc với màu &ng lung linh của nắng, màu đỏ rực rỡ của hoa lựu, màu hồng nhè nhẹ của hoa sen và màu xanh man mác của hoa hoè. Đến với thơ Nguyễn Trãi chúng ta lại một lần nữa gặp gỡ sự mới lạ đến nao lòng người khi ông đưa tất cả những cảnh vật vô tri , những chi tiết của bức họa đồ thiên nhiên trở nên có hồn thông qua những động từ mạnh ” đùn đùn”, “phun”, “tiễn” làm cho bức họa ấy tràn đầy sức sống, khiến cho người đọc cảm nhận được nhựa sống đang vươn lên trong vạn vật. Ở thơ trung đại ta thường thấy các thi nhân thường ưa vẻ đẹp của sự tĩnh lặng, cái thanh trong vị, và đạm trong sắc mà ít thấy sự rung chuyển mạnh mẽ, ấy vậy mà ở thơ Nguyễn Trãi ta được hoà nhập với sự sống phun trào, mãnh liệt từ chính những cảnh vật. Ở đó ta có thể nghe được từng chút từng chút sự chuyển động 1 cách tinh tế, nhẹ nhàng, mạch sống chảy qua từng kẽ lá, từng nhành cây, từng cảnh vật, từng hiện tượng thiên nhiên. Chắc hẳn Nguyễn Trãi phải có một tâm hồn yêu thiên nhiên da diết, rạo rực với niềm tin &o cuộc sống mới có thể cảm nhận một cách tinh tế, tỉ mỉ mới có thể cảm nhận thiên nhiên một cách rõ nét chân thực và nhạy bén đến vậy.

Thiên nhiên trong thơ Nguyễn Trãi không cao sang ước lệ mà vô cùng chân thực, giản dị, đời thường nhưng lại vô cùng cuốn hút, mang đậm từng hơi thở của cuộc sống:

“Lao xao chợ cá làng ngư phủ Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương”.

Ở trên là bức họa thiên nhiên hừng hực sức sống, còn phía dưới là khung cảnh cuộc sống giản dị, câu trên là gần gũi đời thường nhưng dưới đây lại có một chút lãng mạn truyền thống của văn chương cổ điển. Dưới ngòi bút của thi sĩ chúng ta không hề thấy 1 trong các buổi chợ phiên tưng bừng, đông đúc, nhộn nhịp và vội &ng như thông thường mà trong tấm tranh ấy chỉ thấy có cuộc sống giản dị, yên bình, náo nhiệt thông qua hai chữ “lao xao”. Chính sự gợi mở nhỏ nhoi từ câu thơ trên, mà bên dưới mong muốn của người quân tử, yêu nước thương dân ngày càng trở nên sâu đậm và rõ ràng hơn:

“Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng Dân giàu đủ khắp đòi phương”.

Điển tích đàn hoàng kiếm của nhà vua Nghiêu Thuấn là hình tượng cho cuộc sống nhân dân sung túc, thái bình thịnh trị. Từ đây ta có thể thấy được lòng nhà thơ Nguyễn Trãi là ông khát khao, kỳ vọng và mong mỏi nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, không phải thông qua cảnh binh đao cày xới. Chính điều đó đã góp phần cho chúng ta hiểu biết thêm được về lòng Nguyễn Trãi, một nhà thơ lớn có một tấm lòng nhân văn cao đẹp. Ông thường nghĩ về cuộc sống của nhân dân và thân mật đến cuộc sống của họ. bằng cách diễn tả linh hoạt, uyển chuyển các động từ mạnh mẽ đưa đến cùng nội lực ở phía bên phía trong sự vật, Nguyễn Trãi dường như không những đang khắc hoạ bức họa đồ mùa hè mà còn đang khiến sự vật tự vẽ lên trên trang giấy để tự bộc lộ sức sống nội lực và căng đầy của bản thân nó, cho nên nên dù dùng pha trộn một số chất liệu truyền thống đã cũ đã quen thuộc, bài thơ của Nguyễn Trãi cũng lưu đậm ấn tượng riêng biệt của hồn thơ ông. Đặc biệt, đằng sau bức tranh thiên nhiên thì thứ đọng lại gây rung động trái tim người xem là tấm lòng lo lắng vì nước, cho dân của nhà thơ. Bài thơ Cảnh ngày hè là một công trình chứa đựng những giá trị lớn lao cao cả trong tư tưởng và mỹ thuật. Bằng phông tình yêu nước và yêu thiên nhiên mà ngòi bút của nhà thơ ngày càng trở nên sâu sắc và tinh tế khi dựng lên một bức tranh thiên nhiên và con người nhiều màu sắc, Nguyễn Trãi đã thả hồn mình cùng thiên nhiên và vẻ đẹp &o bài văn, nhằm khiến sự vật được tái sinh và bộc lộ sức sống nội lực bên trong cảnh vật. Bên cạnh đấy, sự dung dị và sâu lắng đoạn thơ càng khiến người xem cảm thấy xúc động và nhằm nhò về tấm lòng cao đẹp của Nguyễn Trãi khi ông hết mực yêu nước, vì dân.

Xem thêm: Kết bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc siêu hay

5. Nhận xét chung về tác phẩm Cảnh ngày hè:

Tác phẩm “Cảnh ngày hè” được Nguyễn Trãi sáng tác &o khoảng thời gian từ 14338-1439 khi ông đang ở Côn Sơn, thuộc chùm thơ “Gương báu răn mình” trong Quốc Âm thi tập – tập thơ Nấp ủ bổi tiếng của Nguyễn Trãi. Bài thơ khắc hoạ bên một bức tranh phong cảnh qua thể thơ thất ngôn xen lẫn lục ngôn.

Bài thơ “Cảnh ngày hè” là bức tranh thiên nhiên và con người tuyệt đẹp, cũng là tấm chân dung tinh thần Nguyễn Trãi với tình cảm dành cho nước, cho dân. Ngoài ra, tập thơ cũng là mô tả về khả năng văn chương của Nguyễn Trãi với nhiều thủ pháp nghệ thuật đặc biệt như Việt hoá thơ Đường luật, sáng tác thơ chữ Nấp ủ xen lục ngôn, sử dụng hình tượng, sắc màu, đường nét, âm thanh của phong cảnh thiên nhiên và đời sống của con người, kết hợp ngôn ngữ đơn giản tinh tế xen lẫn tiếng Hán cùng điển tích. Tất cả trở thành một kiệt tác hoàn mỹ cả hình thức nghệ thuật lẫn nội dung tư tưởng.