Tại sao có gió? Thông tin về các cấp độ gió và mức độ nguy hại

Gió đã quay cuồng trên khắp hành tinh từ rất lâu trước khi chúng tôi cùng bạn ở đây để tìm hiểu về vấn đề tại sao có gió. Gió làm tà áo bạn bay bay, gió xoa dịu cái nóng trong tiết trời gay gắt, gió thét gào phía bên ngoài cửa sổ của bạn, gió làm đổ cây và khuấy động những cơn bão,… Vậy điều gì làm cho gió thổi? Và tại sao những cơn gió vẫn chưa dừng lại cho đến bây giờ? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về những cơn gió vô hình vô dạng ngoài kia thông qua những chia sẻ ngay dưới đây.

Bạn Đang Xem: Tại sao có gió? Thông tin về các cấp độ gió và mức độ nguy hại

Gió là gì?

Gió là một hiện tượng tự nhiên, bạn không thể nhìn thấy nó, bạn chỉ có thể cảm nhận được nó thông qua lực gió. Bạn nhận thấy gió khi không khí lướt qua trên má mang lại sự mát mẻ, gió làm bay lá cờ trên nền trời xanh, gió làm bầu trời tối đen mây giăng cuồn cuộn,…Trong tiếng Anh, gió là Wind. Gió là các luồng không khí chuyển động quy mô lớn trong không gian.

Trên mặt bằng Trái đất của chúng ta, gió chính là các luồng không khí lớn chuyển động trong không gian. Còn đối với ngoài không gian, gió Mặt Trời chính là các chất khí hay các hạt tích điện từ Mặt Trời &o không gian chuyển động. Gió hành tinh được hình thành khi có sự thoát khí của các nguyên tố hóa học nhẹ từ khí quyển của một hành tinh &o không gian.

Tại sao có gió?

Gió là sự chuyển động của không khí do Mặt trời đốt nóng Trái đất không đồng đều dẫn đến sự chênh lệch áp suất khí quyển. Chỉ mất 8 phút để ánh sáng Mặt trời chiếu từ Mặt trời đến bề mặt Trái đất. Khi đến đây, ánh sáng Mặt Trời sẽ làm mọi thứ ấm lên. Tuy nhiên, không phải mọi nơi trên Trái đất đều có nhiệt độ đồng đều. Mặt trời làm ấm không khí nhưng không đồng đều. Vì mặt trời chiếu lên các phần khác nhau của Trái đất ở những góc khác nhau. Hơn nữa, Trái đất lại có đại dương, núi và các đặc điểm địa hình khác, nên một số nơi ấm hơn những nơi khác. Bởi vì điều này, chúng ta có những vùng không khí ấm và vùng không khí lạnh.

Vì nhiệt độ các vùng không đồng đều cũng như các chất khí hoạt động khác nhau ở các nhiệt độ khác nhau nên sẽ sinh ra những vùng không khí áp suất cao và vùng không khí áp suất thấp. Ở những vùng nhiệt độ cao, khiến cho các hạt vật chất di chuyển nhanh chóng, mật độ lớn, tạo nên áp suất cao. Ở vùng nhiệt độ thấp, các hạt vật chất có mật độ ít hơn, di chuyển chậm nên có áp suất thấp.

Theo nguyên lý khuếch tán, khi không khí đủ ấm, áp suất cao, nó sẽ bay lên cao. Phần không khí mát hơn ở gần đó có áp suất thấp hơn sẽ tràn xuống để bù lấp đầy khoảng trống mà khí nóng bỏ lại. Sự chuyển động của hai luồng khí là cái mà chúng ta gọi là gió.

Các loại gió trên Trái đất

hiện giờ gió trên Trái đất được phân loại chủ yếu dựa &o hướng thổi của gió cũng như khu vực hoạt động. Cụ thể có một số loại gió như sau:

Gió mậu dịch (gió tín phong)

Gió mậu dịch hay còn có cái thương hiệu khác là gió tín phong, có tên tiếng Anh là Tradewind hay Passat. Loại gió này xuất hiện trong các miền cận xích đạo, có phạm vi hoạt động là từ 30 độ về phía đường Xích đạo.

Gió mậu dịch hình thành do sự di chuyển của các khối khí từ miền áp cao về miền áp thấp bao quanh xích đạo.

• Tại bán cầu Bắc, gió mậu dịch thổi chủ yếu theo hướng Đông Bắc – Tây Nam.
• Tại bán cầu Nam, gió mậu dịch thổi chủ yếu theo hướng Đông Nam – Tây Bắc.

Gió mậu dịch hoạt động quanh năm, nhưng mạnh nhất là &o mùa hè. Tính chất đặc trưng của gió mậu dịch là khô và ít mưa.

Gió Tây ôn đới

Loại gió này thường thổi từ các khu vực áp cao cận nhiệt đới về các khu vực áp thấp ôn đới. Phạm vi buổi giao lưu của gió Tây ôn đới là ở vĩ độ trung bình khoảng giữa 35 độ và 60 độ.

Hướng thổi chính của gió Tây ôn đới là từ Tây sang Đông. Trong đó, ở bán cầu Bắc gió thổi theo hướng Tây Nam còn ở bán cầu Nam thổi theo hướng Tây Bắc.

Gió Tây ôn đới hoạt động quanh năm, nhưng mạnh nhất là &o mùa đông. Vì hiện nay áp suất ở các cực thấp hơn. Còn mùa hè, áp suất ở các cực cao hơn nên loại gió này hoạt động yếu hơn.

Xem Thêm : Những bầu show quyền lực của showbiz Việt – Báo Công lý

Do xuất phát từ khu áp cao cận nhiệt đới bởi vậy gió Tây ôn đới thường mang theo độ ẩm rất cao với lượng mưa lớn.

Gió Đông cực

Sở dĩ gọi chúng là gió Đông cực vì chúng hoạt động ở vùng cực và thổi theo hướng Đông. Gió Đông cục thường thổi từ vùng áp suất cao ở 2 vùng cực (Bắc cực và Nam cực) về phía áp suất thấp trong vùng gió Tây ôn đới. Loại gió này có phạm vi hoạt động từ 90 độ vĩ Bắc và Nam về vĩ tuyến 60 độ Bắc và Nam.

Hướng gió chính của gió Đông cực là thổi theo hướng Đông sang Tây. Cụ thể, là hướng Đông Bắc và Đông Nam.

Loại gió này cũng có thời gian hoạt động quanh năm nhưng chúng hoạt động yếu và không đều. Tính chất chất đặc trưng là lạnh và khô.

Gió địa phương

Ngoài 3 loại gió chính như vừa kể trên thì chúng ta còn có gió địa phương. Đây là gió thổi từ các vùng khác nhau khi đến nước ta chịu ảnh hưởng của địa hình mà có những đặc điểm khác. Gió địa phương thường bao gồm hai loại là gió biển – gió đất và gió phơn.

Gió biển, gió đất được hình thành ở ven biển với hướng gió có sự thay đổi theo ngày và đêm. Ban ngày gió thổi theo hướng từ biển &o đất liền, còn ban đêm thì gió lại thổi theo hướng từ đất liền ra biển. Có sự trái ngược hướng nên tính chất của hai loại gió này cũng khác nhau. Gió biển thường tạo cảm giác mát mẻ, dễ chịu do mang theo độ ẩm cao. Gió đất có độ ẩm thấp nên khô hanh.

Gió phơn là loại gió bị biến tính khi vượt qua các vùng cao, các dãy núi. Loại gió này vốn mang theo độ ẩm cao nhưng khi vượt qua các dãy núi thì bị ngăn chặn và biến thành gió khô, nóng. Tại nước ta, gió phơn Tây Nam chính là gió Lào, gió Tây. Hoạt động mạnh tại đồng bằng ven biển miền trung &o đầu hè.

Gió phơn ở nước ta bắt nguồn từ phía Bắc Ấn Độ Dương, chúng thổi &o phía Tây nước ta, sau khi vượt qua dãy Trường Sơn thì bị mất độ ẩm tạo nên sự khác biệt giữa hai sườn Đông Tây của dãy Trường Sơn. Sườn Tây đón gió có tính chất ẩm, sườn Đông khuất gió thì nóng và khô.

Hình như, nước ta còn có hai loại gió đặc trưng cho mùa đông và mùa hè là gió mùa Tây Nam và gió mùa Đông Bắc (gió bấc).

• Gió mùa Đông Bắc thổi từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Gió tạo nên mùa đông lạnh, mưa phùn đặc trưng ở miền Bắc và khô nóng ở miền Nam.
• Gió mùa Tây Nam thổi từ tháng 5 đến tháng 10, tạo mùa hè nóng ẩm, đi kèm mưa to, giông bão trên cả nước.

Các cấp gió ở Việt Nam

Bạn có thể cảm nhận được độ mạnh yếu của gió qua sự chuyển độ của lá cây, độ mát bên gò má,… Độ mạnh yếu của một cơn gió biểu hiện qua sức gió. Sức gió là tốc độ di chuyển của gió trong khoản thời gian một giây có thể đi được quãng đường bao nhiêu mét kí hiệu là (m/s). Để dễ dàng truyền tải thông tin về sức gió, người ta chia chúng thành các cấp độ. Cấp độ gió là tốc độ gió được giới hạn trong khoảng từ bao nhiêu m/s hay km/s đến bao nhiêu m/s hay km/s. Vận tốc của gió càng mạnh thì cấp độ gió càng cao và ngược lại.

hiện giờ, quy định về cấp gió ở Việt Nam được chia thành 18 cấp. Sóng biển được tạo thành do liên quan của gió, vậy nên cấp gió có quan hệ trực tiếp với độ cao sóng. Dưới đây là bảng quy định về cấp độ gió và sóng tại Việt Nam.

Cấp gió Tốc độ gió Độ cao sóng trung bình Mức độ nguy hại Bô-pho

(Beaufort)

m/s km/h m 0 0 – 0.2 <1 – Gió nhẹ

Xem Thêm : 4 ứng dụng hẹn hò miễn phí, phổ biến tại Việt Nam 2023

Không gây nguy hại.

1 0.3 – 1.5 1 – 5 0.1 2 1.6 – 3.3 6- 11 0.2 3 3.4 – 5.4 12 – 19 0.6 4 5.5 – 7.9 20 – 28 1.0 Cây nhỏ có lá mở đầu lay động.

Biển hơi động. Thuyền đánh cá chao nghiêng, cần cuốn bớt buồm.

5 8.0 – 10.7 29 – 38 2.0 6 10.8 – 13.8 39 – 49 3.0 Cây rung chuyển. Khó đi ngược gió.

Biển động. Nguy hiểm với tàu, thuyền.

7 13.9 – 17.1 50 – 61 4.0 8 17.2 – 20.7 62 – 74 5.5 Gió làm gãy cành cây. Mái nhà bị tốc. Không đi ngược gió được.

Biển động mạnh. Rất nguy hiểm với tàu thuyền.

9 20.8 – 24.4 75 – 88 7.0 10 24.5 – 28. 4 89 – 102 9.0 Gây đổ cây cỏ, cột điện, căn nhà. Thiệt hại rất nặng.

Biển động dữ đội gây đắm tàu.

11 28.5 – 32.6 103 – 117 11.5 12 32.7 – 36.9 118 – 133 14.0 Sức phá hoại cực lớn.

Sóng biển cực mạnh có thể đánh đắm tàu tải trọng lớn.

13 37.0 – 41.4 134 – 149 14 41.5 – 46.1 150 – 166 15 46.2 – 50.9 167 – 183 16 51.0 – 56.0 184 – 201 17 56.1 – 61.2 202 – 220

Trên đây là những thông tin chia sẻ về nghi vấn tại sao có gió. Hy vọng những chia sẻ trên đây có thể giúp quý vị hiểu hơn về hiện tượng tự nhiên này.