Vi phạm pháp luật là gì? Phân tích cấu thành vi phạm pháp luật

Vi phạm pháp luật là gì?

Vi phạm pháp luật là hành động trái pháp luật và có lỗi, do chủ thể có năng lực bổn phận pháp lý thực hiện, xâm hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.

Bạn Đang Xem: Vi phạm pháp luật là gì? Phân tích cấu thành vi phạm pháp luật

Vi phạm pháp luật tiếng Anh là “Law violation”

Các dấu hiệu của vi phạm pháp luật:

Dấu hiệu động thái: Vi phạm pháp luật phải là biện pháp hành động của con người, tức là xử sự thực tế, cụ thể của cá nhân hoặc tổ chức nhất định, bởi vì pháp luật được cho ra đời để điều chỉnh động thái của các chủ thể mà không điều chỉnh suy nghĩ của họ. Mác đã từng nói: ngoài hành động của tôi ra, tôi không tồn tại đối với pháp luật, không phải là đối tượng của nó. vì vậy, phải căn cứ &o biện pháp hành động thực tế của các chủ thể mới có thể xác định được là họ thực hiện pháp luật hay vi phạm pháp luật. biện pháp hành động xác định này có thể được thực hiện bằng biện pháp hành động (ví dụ: Giết người, gây thương tích….) hoặc bằng không hành động (ví dụ: trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế).

Dấu hiệu trái pháp luật:

Vi phạm pháp luật là động thái trái với các quy phạm của pháp luật, xâm hại tới các quan hệ xã hội được pháp luật xác lập và bảo vệ

– Một hành động được coi là trái pháp luật khi nó không phù hợp với các quy định của pháp luật, xâm hại tới quyền của công dân, tài sản của Nhà nước….bình thường, một người không phải chịu bổn phận trước pháp luật về biện pháp hành động của mình nếu hành động đó chưa được pháp luật quy định. Sự quy định của pháp luật là cơ sở pháp lý để xác định tính trái pháp luật trong một hành động cụ thể

– động thái của con người có thể được các quy phạm xã hội khác nhau cùng điều chỉnh

Dấu hiệu năng lực bổn phận pháp lý:

hành động trái pháp luật xác định do chủ thể có năng lực động thái thực hiện. Người có năng lực biện pháp hành động là người có khả năng nhận thức, điều khiển được biện pháp hành động, việc làm của mình và chịu nghĩa vụ về hành động của mình đã thực hiện.

Dấu hiệu lỗi:

Vi phạm pháp luật là động thái có lỗi của chủ thể.

Vi phạm pháp luật là động thái trái pháp luật nhưng động thái trái pháp luật đó phải chứa đựng lỗi của chủ thể của hành động. Để xác định hành động vi phạm pháp luật phải xem xét cả mặt chủ quan của biện pháp hành động, tức là xác định lỗi của học, diễn tả trạng thái tâm lý của người thực hiện biện pháp hành động đó. Trạng thái tâm lý có thể là cố ý hay vô ý. Lỗi là yếu tố không thể thiếu được để xác định hành động vi phạm pháp luật và lỗi cũng là cơ sở để xác định bổn phận pháp lý đối với chủ thể của hành động vi phạm pháp luật.

Như vậy, chỉ những hành động trái pháp luật mà có lỗi của chủ thể thì mới bị coi là vi phạm pháp luật. Còn trong trường hợp chủ thể thực hiện một xử sự có tính chất trái pháp luật nhưng chủ thể không nhận thức được hành động của mình và hậu quả của động thái đó gây ra cho xã hội hoặc nhận thức được biện pháp hành động và hậu quả của biện pháp hành động của mình nhưng không điều khiển được hành động của mình thì không bị coi là có lỗi và không phải là vi phạm pháp luật.

Dấu hiệu quan hệ xã hội bị xâm hại:

Vi phạm pháp luật là biện pháp hành động xâm hại trực tiếp hoặc gián tiếp tới các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ, tức là làm biến dạng đi cách xử sự là nội dung của quan hệ pháp luật đó.

Phân loại vi phạm pháp luật:

Vi phạm pháp luật có thể được phân loại theo nhiều cách khác nhau dựa &o các tiêu chí phân loại khác nhau. Ví dụ, nếu căn cứ &o đối tượng và phương pháp điều chỉnh của pháp luật thì có thể chia vi phạm pháp luật thành các loại tương ứng với các ngành luật như vi phạm pháp luật hình sự, vi phạm pháp luật dân sự…

Trong khoa học pháp lý Việt Nam phổ biến là cách phân loại vi phạm pháp luật căn cứ &o tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của vi phạm pháp luật. Theo tiêu chí này, vi phạm pháp luật được chia thành các loại sau:

– Vi phạm pháp luật hình sự (tội phạm): là biện pháp hành động nguy hiểm cho xã hội, được quy định trong bộ luật hình sự.

Ví dụ: sắm sửa ma túy, giết người,…

– Vi phạm pháp luật hành chính: Là biện pháp hành động xâm phạm các quy tắc quản lí của nhà nước mà không phải là tội phạm.

VD: Trốn thuế, làm hư hỏng thất thoát tài sản của nhà nước…

– Vi phạm pháp luật dân sự: Là hành động trái pháp luật, xâm hại đến các quan hệ tài sản (quan hệ sở hữu, chuyển dịch tài sản…) và quan hệ pháp luật dân sự khác được pháp luật bảo vệ như quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp.

Xem Thêm : BÍCH PHƯƠNG: Tiểu sử, đời tư và sự nghiệp của nữ ca sĩ – 2dep

VD: Tranh chấp đất đai nhà cửa, thừa kế, di chúc…..

bài viết liên quan: Mua dao kiếm về treo trong nhà có vi phạm pháp luật?

– Vi phạm kỉ luật: Là những biện pháp hành động trái với những qui định, qui tắc, qui chế, xác định trật tự, kỉ luật trong nội bộ cơ quan, xí nghiệp, trường học.

VD: Cán bộ, công chức, viên chức làm sai thẩm quyền, không chấp hành đúng quy định lao động…

Phân tích các yếu tố cấu thành của vi phạm pháp luật

Mặt khách quan của vi phạm pháp luật

Mặt khách quan của vi phạm pháp luật là toàn bộ những bộc lộ ra bên ngoài thế giới khách quan, gồm có các hành động trái pháp luật, hậu quả của hành động đó và những yếu tố như thời gian, địa điểm, cách thức, âm mưu, công cụ, phương tiện vi phạm pháp luật…

hành động trái pháp luật có thể miêu tả dưới dạng những hành động như đâm, chém người, đánh cắp tài sản, đi &o đường cấm, lạm quyền khi thi hành công vụ; có thể được biểu đạt dưới dạng không hành động như không tố giác tội phạm, trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự…

Hậu quả là kết quả trực tiếp của hành động hái pháp luật, đó là những thiệt hại xảy ra cho xã hội. Bất cứ vi phạm pháp luật nào cũng có thể gây ra hoặc đe dọa gây ra những hậu quả nhất định. Hậu quả của vi phạm pháp luật được biểu thị qua sự biến đổi tình trạng thường ngày của các quan hệ xã hội bị xâm hại. Hậu quả của vi phạm pháp luật có thể là những thiệt hại cụ thể, có thể định lượng được như thiệt hại về của cải vật chất, về tính mạng, sức khỏe của con người. Nó cũng có thể là những thiệt hại trừu tượng khó có thể lượng hoá 1 cách chính xác như thiệt hại về tinh thần của con người, tình trạng nguy hiểm cho đời sống… Hậu quả của vi phạm là cơ sở quan trọng để đánh giá mức độ nguy hiểm cho xã hội của vi phạm pháp luật.

Thời gian xảy ra vi phạm là thời điểm hoặc khoảng thời gian vi phạm pháp luật được thực hiện. Công cụ, phương tiện vi phạm pháp luật được hiểu là cái mà chủ thể sử dụng để thực hiện biện pháp hành động vi phạm, chẳng hạn như dao để chém người, xe máy để đi cưóp giật… Phương pháp, âm mưu là cách thức thực hiện động thái vi phạm, gồm có cách thức tiến hành biện pháp hành động, cách thức sử dụng công cụ phương tiện… Những yếu tố này cũng ít nhiều phản ánh tính chất nguy hiểm của vi phạm pháp luật.

Mặt chủ quan của vi phạm pháp luật

Mặt chủ quan của vi phạm pháp luật là toàn bộ diễn biến tâm lí của chủ thể khi vi phạm pháp luật bao gồm lỗi, động cơ và mục đích.

Lỗi phản ảnh thái độ tâm lí bên phía trong của chủ thể đổi với hành vỉ trái pháp luật và hậu quả của hành vỉ đổ, chính vì thế lỗi là yếu tố quan trọng phản ánh mức độ nguy hiểm của vi phạm pháp luật Có hai loại lỗi cơ bản là cố ý và vô ý; lỗi cố ý gồm cố ý trực tiếp và cố ý gián tiếp; lỗi vô ý gồm vô ý do quá tự tin và vô ý do cẩu thả.

+ Lỗi cổ ý trực tiếp có đặc trưng là chủ thể vi phạm nhận thức rõ hành động của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả do động thái của mình gây ra và mong muốn hậu quả đó xảy ra.

+ Lỗi cố ỷ gián tiếp có đặc trưng là chủ thể vi phạm nhận thức rõ động thái của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả do hành động của mình gây ra, nhưng có ý thức để mặc cho hậu quả đó xảy ra.

+ Lỗi vô ỷ vì quá tự tin có đặc trưng là chủ thể vi phạm gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội trong trường hợp nhận thấy trước hậu quả đó nhưng tin tưởng hậu quả đó không xảy ra hoặc có thể chặn đứng được.

+ Lỗi vô ỷ do cẩu thả có đặc trưng là chủ thể vi phạm đã gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội trong trường hợp không nhận thấy trước được hậu quả đó mặc dù càn phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.

Yếu tố cần phải thấy trước biểu đạt ở chỗ người vi phạm có nghĩa vụ phải tuân thủ những quy tắc nhất định nhung do luộm thuộm, thiếu cẩn trọng, lơ đễnh, không tập trung, lơ là, tắc trách… nên đã không thực hiện những nghĩa vụ đó. Yếu tố có thể thấy trước biểu thị ở chỗ người vi phạm có đủ điều kiện khách quan và chủ quan (trình độ nhận thức, kinh nghiệm sống, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, thời gian, địa điểm, điều kiện, hoàn cảnh khách quan…) để có thể thấy trước khả năng xảy ra hậu quả trong biện pháp hành động của mình.

Động cơ vi phạm là động lực bên trong liên quan chủ thể thực hiện hành vỉ vi phạm pháp luật. Chỉ những vi phạm pháp luật với lỗi cố ý mới có yếu tố động cơ, bởi vì người vi phạm pháp luật với lỗi vô ý, khi thực hiện biện pháp hành động họ không nhận thức trước hành động của minh là vi phạm pháp luật hoặc hoàn toàn tin rằng động thái của mình là không vi phạm pháp luật. Chẳng hạn, nhiều trường hợp vi phạm pháp luật, chủ thể có thể được ảnh hưởng bởi động cơ như ghen tuông, đố kị, thù tức, tham lam, vụ lợi, sĩ diện…

Mục đích vi phạm pháp luật là kết quả trong ỷ thức mà chủ thế vi phạm pháp luật đặt ra và mong muốn đạt được khỉ thực hiện động thái vi phạm pháp luật. Chỉ những vi phạm với lỗi cố ý trực tiếp mới có yếu tố mục đích, bởi vì chỉ trong trường hợp này, người vi phạm mới mong muốn đạt được kết quả nào đó bằng việc thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, cần phân biệt mục đích vi phạm với hậu quả của vi phạm pháp luật. Hậu quả là kết quả xảy ra trên thực tế của hành vi vi phạm, còn mục đích là kết quả trong ý thức mà chủ thể mong muốn đạt được, nó nảy sinh trước khi thực hiện hành vi. Hậu quả xảy ra có thể trùng hợp với mục đích nhưng cũng có thể khác so với mục đích mà chủ thể mong muốn. Điều này là do những yếu tố khách quan và chủ quan chi phối quá trình thực hiện hành vi của chủ thể.

Chủ thể của vi phạm pháp luật

Chủ thể của vi phạm pháp luật là những thành viên hay tổ chức có năng lực bổn phận pháp lí đã có hành vi vi phạm pháp luật. Năng lực bổn phận pháp lí của cá nhân được xác định trên cơ sở độ tuổi và khả năng nhận thức và điều khiển hành vĩ của họ. Mọi tổ chức hợp pháp đều có năng lực trách nhiệm pháp lí, năng lực trách nhiệm pháp lí của tổ chức được xác định trên cơ sở địa vị pháp lí của tổ chức đó. Pháp luật của các nhà nước khác nhau có thể có quy định khác nhau về năng lực trách nhiệm pháp lí cũng như cơ cấu chủ thể vi phạm pháp luật. Ở một số vi phạm pháp luật, chủ thể phải có những dấu hiệu hay điều kiện riêng. Trong những trường hợp này, chủ thể vi phạm pháp luật được gọi là chủ thể đặc biệt. Nếu không thỏa mãn những dấu hiệu hay điều kiện này thì chưa phải là vi phạm pháp luật trong trường hợp đó.

Khách thể của vi phạm pháp luật

Khách thể của vi phạm pháp luật là những quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ nhưng đã bị hành vi vi phạm pháp luật xâm hại. Khách thể là yếu tố quan ưọng phản ánh tính chất nguy hiểm của hành vi vi phạm pháp luật. Một vi phạm pháp luật có thể xâm hại một hoặc nhiều khách thể, chẳng hạn hành vi móc túi xâm phạm quyền sở hữu; hành vi cướp vừa xâm hại sức khoẻ, tính mạng con người, vừa xâm hại quyền sở hữu. cần phân biệt khách thể của vi phạm pháp luật với đối tượng ảnh hưởng ảnh hưởng của vi phạm đó. Đối tượng tác động của vi phạm pháp luật là những phòng ban của khách thể, có thể là con người, các vật thể cụ thể, buổi giao lưu của con người…

Ví dụ về cấu thành của vi phạm pháp luật:

Tình huống

Xem Thêm : cả nước kháng chiến (19/12/1946): Quyết định mang ý nghĩa lịch

– Tháng 9/2008, Bộ tài nguyên môi trường đã phát hiện ra vụ việc sai phạm của công ty Bột ngọt Vedan (Công ty TNHH Vedan Việt Nam).

– Theo đó thì công ty Vedan đã hằng ngày sả nước thải bẩn (chưa qua xử lý) trực tiếp ra sông Thị Vải (Đồng Nai) suốt 14 năm qua kể từ khi đi &o hoạt động (1994): khoảng 45000m3/1tháng.

– Hành động này gây ô nhiễm nặng cho dòng sông Thị Vải, gây chết các sinh vật sống ở sông này và ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe người dân ven sông…

Cấu thành vi phạm pháp luật

– Chủ thể vi phạm:

tìm hiểu thêm: Ký hợp đồng bằng ngoại tệ có vi phạm pháp luật về ngoại ăn năn không?

+ Công ty Vedan (thuộc Công ty TNHH Vedan Việt Nam) là một công ty thực phẩm với 300% vốn đầu tư Đài Loan.

+ Được xây dựng từ năm 1991.

+ Có giấy phép hoạt động từ năm 1994. Dẫn đến, là một tổ chức có đầy đủ trách nhiệm pháp lý khi thực hiện hành vi trái pháp luật này.

– Mặt chủ quan:

+ Lỗi: là lỗi cố ý gián tiếp. Vì, Công ty Vedan khi thực hiện hành vi này thì nhận thấy trước hậu quả, tuy không mong muốn nhưng vẫn để hậu quả xảy ra.

+ Mục đích: nhằm giảm bớt chi phí xử lý nước thải. Theo quy định thì công ty Vedan phải đầu tư khoảng 1 chục triệu để xử lý 1m3 dịch thải đậm đặc. Đáng ra phải chi từ 15%-20% vốn đầu tư cho việc xử lý nước thải thì Công ty Vedan chỉ dành 1,5% vốn cho việc đó.

– Khách thể:

Việc làm của công ty Vedan đã xâm hại đến các quy tắc quản lý nhà nước: vi phạm bơ vơ tự quản lý nhà nước, làm tổn hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.

tham khảo thêm: Tình trạng vi phạm pháp luật của thanh niên Việt Nam bây giờ

– Mặt khách quan:

+ Hành vi nguy hiểm: sả nước thải bẩn chưa qua xử lý ra sông Thi Vải: 45000m3/1tháng. Đây là hành vi trái pháp luật hành chính.

+ Hậu quả: dòng sông bị ô nhiễm nặng, phá hủy môi trường sống và làm thủy sản chết hàng loạt, gây thiệt hại cho các hộ nuôi thủy sản và ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe người dân sống ven sông. Những thiệt hại đó do hành vi trái pháp luật của công ty Vedan gây ra trực tiếp và gián tiếp.

+ Thời gian: 14 năm (từ năm 1994-2008).

+ Địa điểm: sông Thị Vải (thuộc địa phận tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tp.Hồ Chí Minh).

+ Phương tiện: sử dụng hệ thống ống sả ngầm.

*******

Đăng bởi: THPT Lê Hồng Phong

Chuyên mục: Tổng hợp